Co-ouderschap
23-08-2020
Wat is co-ouderschap?
Als jullie gaan scheiden en samen kinderen hebben, dan zijn er meerdere mogelijkheden om de zorgtaken voor de kinderen te verdelen. De kinderen gaan na de scheiding bij een van de ouders wonen. De ouders komen in een zorgregeling overeen wanneer de kinderen bij de andere ouder verblijven. Of jullie kiezen voor co-ouderschap. Bij co-ouderschap wonen de kinderen om en om bij de moeder of de vader. Het betekent dat jullie de zorg- en ouderschapstaken min of meer gelijk verdelen. Voor de kinderen is dat vaak prettig, omdat ze beide ouders ongeveer even veel blijven zien. En het is ook fijn voor de ouders, omdat zij door de co-ouderschap veel meekrijgen van het leven van hun kind(eren).
De invulling van het co-ouderschap is afhankelijk van jullie wensen en de praktische mogelijkheden. Sommige kinderen vinden het fijn om een hele week bij de ene ouder te zijn en de volgende week bij de ander. Andere kinderen wisselen liever halverwege de week. De verdeling bij co-ouderschap hoeft niet 50-50 te zijn, maar kan ook bijvoorbeeld 60-40 zijn. Natuurlijk is de invulling van het co-ouderschap ook mede afhankelijk van de werkweek van de ouders.
Hoe werkt co-ouderschap?
Als ouders houdt je veel contact met elkaar als je voor co-ouderschap kiest. Een goede onderlinge verstandhouding is daarom belangrijk. Vooraf zullen er praktische en financiële afspraken gemaakt moeten worden die worden vastgelegd in een co-ouderschapsplan. Dit co-ouderschapsplan is een vereiste om jullie scheiding in te kunnen dienen bij de rechtbank. De scheidingsbemiddelaar van Scheidingskompas kan jullie daarbij helpen.
Is co-ouderschap voor jullie de goede keuze? Neem contact op met Scheidingskompas voor advies.
Co-ouderschap en alimentatie
Vaak denken mensen dat ze bij co-ouderschap geen alimentatie hoeven te betalen. Dit is niet per se het geval. Ondanks dat jullie beide de helft van de zorg en kosten voor jullie rekening nemen. Jullie moeten zelf afspraken maken over welke kosten van de kinderen je wilt verdelen en welke niet. Als het goed is, hebben jullie ongeveer even veel kosten voor de kinderen bij co-ouderschap. Maar als het inkomen van de ene ouder hoger is, dan zijn de kosten voor diegene makkelijker te dragen, terwijl de andere ouder misschien te weinig inkomen heeft om de dagelijkse kosten van levensonderhoud van de kinderen te betalen. Degene met het hoogste inkomen betaalt dan alsnog een stuk(je) kinderalimentatie aan de andere ouder.
Grofweg zijn er drie manieren om de hoogte van de kinderalimentatie te bepalen:
- Verdeling naar draagkracht: degene die het hoogste inkomen heeft, betaalt meer.
- Verdeling naar periode: de kosten worden verrekend op basis van het aantal dagen dat de kinderen in een huishouden verblijven.
- Ieder betaalt de helft: hierbij worden de kosten verdeeld, zonder rekening te houden met de inkomenshoogte.
Vaak kiezen ouders ervoor om een speciale kinderbankrekening te openen. Hierop storten ze beide een bijdrage voor de kosten van de kinderen en bijvoorbeeld de kinderbijslag. De kinderbankrekening is voor beide ouders inzichtelijk en toegankelijk. Scheidingskompas helpt graag bij het kiezen van de juiste oplossing voor jullie situatie. Een alimentatieberekening hebben we zo gemaakt.
Meer weten over co-ouderschap en alimentatie? Neem dan contact met ons op.
Co-ouderschap met meerdere kinderen
Kinderen horen bij co-ouderschap thuis in twee huishoudens. Toch kunnen ze maar op 1 adres ingeschreven staan bij de gemeentelijke basisadministratie. Als jullie meerdere kinderen hebben, dan kan het daarom slim zijn om de inschrijving van de kinderen te verdelen. Zo kunnen jullie optimaal gebruik maken van eventuele tegemoetkomingen: kinderbijslag, kindgebonden budget of de zorgtoeslag. Als jullie maar één kind hebben, dan is het handiger om het kind in te schrijven bij de ouder met het laagste inkomen. Als jullie recht hebben op toeslagen, dan profiteer je er op deze manier optimaal van.
Coöperatief en parallel ouderschap
Coöperatief en parallel ouderschap zijn beide effectieve manieren om het co-ouderschap te regelen, maar wat is eigenlijk het verschil?
Coöperatief ouderschap
Bij coöperatief ouderschap hebben jullie ieder je eigen huishouden, maar overleg je over de kinderen als een team. Er is regelmatig overleg en belangrijke beslissingen maken jullie samen. Jullie delen je ervaringen en de verzorging en opvoeding zijn op elkaar afgestemd. Voor coöperatief ouderschap is het van belang dat je als ouders goed met elkaar overweg kunt. En dat je in staat bent om af en toe wat water bij de wijn te doen.
Parallel ouderschap
Parallel ouderschap komt vaker voor in het geval van een vechtscheiding of als de ouders geen goede verstandhouding meer hebben. Afzonderlijk van elkaar, handelen jullie in het belang van je kind(eren). Er is weinig communicatie en de huishoudens worden los van elkaar gerund. Het onderlinge contact gebeurt vaak via schrijven (bijvoorbeeld via de app, sms of mail) of via een derde persoon. Belangrijke beslissingen gaan via een rechter of advocaat. Als er afwijkingen zijn op het schema waarin de kinderen bij de ouders zijn, dan loopt dit ook via de advocaat of rechter.
Co-ouderschap en toeslagen
Voor de belastingdienst woont een kind op één adres. En dus kan slechts één ouder aanspraak maken op de eventuele toeslagen. De heffingskorting inkomensafhankelijke combinatiekorting wordt dan ook toegekend aan de ouder bij wie het kind meer dan zes maanden per jaar ingeschreven staat bij het bevolkingsregister. Heb je co-ouderschap, allebei een inkomen uit arbeid en verblijven de kinderen ongeveer evenveel bij jullie allebei? Dan heb je mogelijk allebei recht op een inkomensafhankelijke combinatiekorting. Bij welke ouder jullie kind staat ingeschreven maakt in dat geval niet uit. De inkomensafhankelijke combinatiekorting geldt voor kinderen tot 12 jaar.
Kinderbijslag
Kinderbijslag krijg je via de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De SVB gaat er bij co-ouderschap vanuit dat jullie kind in beide huishoudens woont. Daarmee hebben jullie beide recht op de helft van de kinderbijslag. Vaak storten ze de kinderbijslag op één rekening en spreken jullie bijvoorbeeld af om het geld onderling te verdelen of op de kinderbankrekening te storten.
Verdeling van kosten
Het is belangrijk om vooraf af te spreken welke kosten verdeeld worden en welke niet. Maak bij de verdeling onderscheid tussen eigen kosten en de te verdelen kosten. Denk bij eigen kosten aan bijvoorbeeld: de huur en boodschappen, maar ook aan dubbel schoolmateriaal, speelgoed en een fiets. De te verdelen kosten zijn de uitgaven die één van beide ouders doet, of die jullie gezamenlijk van de kinderbankrekening betalen. Denk hierbij aan: verzekeringen, schoolkosten, contributie of telefoonkosten. Deze kosten kunnen, net als de alimentatie, verdeeld worden naar:
- Draagkracht: degene die het hoogste inkomen heeft, betaalt een hogere bijdrage voor de kinderen
- Periode: de kosten worden verrekend op basis van het aantal dagen dat de kinderen in een huishouden verblijven.
- Ieder betaalt de helft: hierbij worden de kosten verdeeld, zonder rekening te houden met de inkomenshoogte.
Verdeling van toeslagen en tegemoetkomingen
Bij co-ouderschap hebben kinderen dus twee adressen, al staan de kinderen bij een van de ouders ingeschreven. Wie komt er dan in aanmerking voor toeslagen en tegemoetkomingen?
1. Kinderbijslag
Kinderbijslag krijg je via de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De SVB gaat er bij co-ouderschap vanuit dat jullie kind in beide huishoudens woont. Daarmee hebben jullie beide recht op de helft van de kinderbijslag. Echter, vaak stort de SVB de kinderbijslag op één rekening en kunnen jullie het geld onderling verdelen, of op de gezamenlijk kinderbankrekening storten.
2. Kindgebonden budget
De belastingdienst keert het kindgebonden budget uit. De ouder waar het kind staat ingeschreven ontvangt dit kindgebonden budget. Het te ontvangen bedrag is afhankelijk van je inkomen en spaargeld, maar ook van belang is of je alleenstaand bent, of samenwoont.
3. Inkomensafhankelijke combinatiekorting (heffingskorting)
Staan de kinderen tenminste 6 maanden ingeschreven op je adres? Dan heb je mogelijk recht op inkomensafhankelijke combinatiekorting. Deze heffingskorting ontvang je van de Belastingdienst als je inkomen uit arbeid ontvangt en alleenstaand bent, of samenwoont met een partner die een hoger inkomen heeft. Heb je co-ouderschap, allebei een inkomen uit arbeid en verblijven de kinderen ongeveer evenveel bij jullie allebei? Dan heb je mogelijk allebei recht op een inkomensafhankelijke combinatie-korting. Bij welke ouder jullie kind staat ingeschreven maakt in dat geval niet uit. De inkomensafhankelijke combinatiekorting geldt voor kinderen tot 12 jaar.
4. Huurtoeslag
Beide ouders mogen huurtoeslag aanvragen. Het kind kan echter maar bij één ouder ingeschreven staan, maar de ander mag het kind wel meetellen in de aanvraag van de huurtoeslag. Dan ontvang je van de Belastingdienst een verklaring co-ouderschap, dat je beide moet ondertekenen.
Voor- en nadelen van co-ouderschap
Co-ouderschap heeft voor- en nadelen. Een aantal zullen we hieronder toelichten. We beginnen met het allerbelangrijkste van co-ouderschap: wat vindt jullie kind ervan? En die vraag kun je pas beantwoorden als je het geprobeerd hebt. Probeer het co-ouderschap een aantal weken uit en evalueer daarna of het voor jullie werkt. Luister daarbij vooral ook naar de kinderen en wat zij ervan vinden.
Voordeel co-ouderschap
Het grote voordeel van co-ouderschap is dat kinderen niet (of minder) het gevoel hebben dat ze moeten kiezen tussen beide ouders. Hierdoor is de kans op loyaliteitsconflicten een stuk minder groot. Doordat beide ouders de kinderen veel zien, is de kans op vervreemding tussen kind en ouder kleiner. Het kind krijgt de mogelijkheid om met beide ouders een band op te bouwen. En het verdelen van de taken heeft als voordeel dat er een gelijkwaardige belasting van geld, tijd, zorg- en opvoedingstaken ontstaat.
Nadeel co-ouderschap
De ervaring leert dat er ook nadelen kleven aan co-ouderschap. Zo kan het gebeuren dat een kind door de wisselingen van huishouden te veel onrust ervaart. Voorkom dus te vaak switchen van huishouden om de stabiliteit te vergroten. Een ander punt is dat beide ouders in elkaars buurt moeten wonen. Alleen dan is het praktisch gezien haalbaar om de kinderen naar school, sportclubs en vriendjes te brengen. En het is belangrijk om je te realiseren dat je regelmatig contact zult (moeten) onderhouden met je ex-partner. Dat kan alleen als de verstandhouding goed is. Als de communicatie tussen beide ouders niet goed is, dan kan co-ouderschap nadelig uitpakken voor het kind. Tot slot: het is niet altijd praktisch haalbaar om co-ouderschap met werk en/of werktijden te combineren.
Heb je hulp nodig bij inzichtelijk krijgen van de voor- en nadelen van co-ouderschap? Scheidingskompas helpt jullie graag bij het vinden van de beste oplossing voor jullie situatie. Neem vrijblijvend contact met ons op!